วันอังคารที่ 13 มีนาคม พ.ศ. 2555

ล้อมวงเรียนรู้ "เรียนรู้ประสบการณ์การพัฒนาครูฟา (facilitator)" ไม่มีค่าใช้จ่าย

การก้าวไปสู่ การเรียนรู้เพื่อศิษย์ ในศตวรรษที่ 21 นอกจากการพัฒนาทักษะที่เราเรียกว่า 21th century skills แล้ว กลุ่มครูเองก็ต้องพัฒนาเปลี่ยนจุดสนใจ เปลี่ยนตัวเองเพื่อรับการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นในอนาคต จากบทบาทของ “ครูผู้สอน” ไปเป็น บทบาทของ “ครูฝึก”(Coach) หรือ “ครูฟา” (Facilitator)ที่ทำหน้าอำนวยความสะดวกในการเรียนรู้ (facilitate)  สำหรับ ครูสิ่งที่ยากและท้าทายในการเปลี่ยนคือ วัฒนธรรมเดิม ความเชื่อเก่า ที่ยังปิดประตูไม่พร้อมสู่การเปิดสู่การเปลี่ยนแปลงใหม่ๆ


แต่หากมองไปถึงปัญหาของครูเองที่ระบบการจัดการศึกษาที่ถูกออกแบบผ่านการ สอนมาช้านาน ระบบโรงเรียนเป็นระบบที่ให้ความรู้ และคาดหวังว่าความรู้นั้นจะเปลี่ยนแปลงและเติบโต ซึ่งก็ไม่ผิด ความรู้ที่เกิดจากระบบการศึกษากระแสหลักก็ยังมีพลังในการเปลี่ยนแปลงอยู่ บ้างแต่น้อยลงเมื่อโลกหมุนเคลื่อนไปข้างหน้าตลอดเวลา ระบบการศึกษาจึงไม่สามารถดูแลตนเองได้และไม่สามารถดูแลผู้คนได้เช่นกัน
การเปลี่ยนแปลงของสังคมภายนอกจึงเป็นสิ่งเร่งเร้าให้ครูต้องเปลี่ยนแปลง แต่การเปลี่ยนแปลงนั้นนอกจากการก้าวออกจากวัฒนธรรมเดิม และการเปิดรับทักษะใหม่ๆในการสร้างกระบวนการเรียนรู้ที่หวังผลต่อการเปลี่ยน แปลงของผู้คน จึงเป็นเรื่องยากและท้าทายมาก



ทักษะการเป็นผู้อำนวยการเรียนรู้ หรือ Learning facilitator จึงเป็นทักษะที่ต้องการองค์ความรู้ใหม่ๆที่สอดคล้องกับบริบทของครูไทย และมีพลังเพียงพอในการสร้างการเปลี่ยนแปลงทั้งครูและศิษย์ โดยเฉพาะศิษย์ที่ต้องทำให้เกิด “การเรียนรู้ที่แท้” (authentic learning)

มีนักพัฒนาอยู่กลุ่มหนึ่ง ที่อาจกล่าวได้ว่าเป็นนักพัฒนานอกวงการการศึกษา แต่ก็ถือว่าเป็นนักพัฒนาที่สนใจกระบวนการเรียนรู้ และสนใจการศึกษาเพื่อการเปลี่ยนแปลง ได้พยายามพัฒนาหลักสูตร,กระบวนการ,วิธีการ ในการสร้างครูฟา (Facilitator) ตามรูปแบบและวิถีที่ตนเองถนัด ผ่านทฤษฏี ความรู้และประสบการณ์ หลายท่านได้ทำเวทีเรียนรู้ พัฒนาครูฟาในหลากหลายกลุ่ม ตลอดจนสร้างเครือข่ายการเรียนรู้ได้ในระดับหนึ่ง

ทั้งหมดเป็นความพยายามในการพัฒนาศักยภาพครูฟา ในช่วงที่ผ่านมา ที่ยังถือว่ายังใหม่มากสำหรับสังคมไทย หากไม่นับโรงเรียนทางเลือกที่มีกระบวนการพัฒนาครูฟาบ้างแล้ว
ผมคิดเองเล่นๆว่า หากมีเวทีเรียนรู้สักเวทีหนึ่ง สำหรับนักพัฒนาที่ทำงานเกี่ยวข้องกับ การพัฒนาครูฟา ได้มานั่งพูดคุย เสวนากัน เป็นเวทีเล็กๆ มีประเด็นในการพุดคุยหลักๆ เป็นการถอดบทเรียนจากประสบการณ์จากท่านเหล่านั้น คงจะดีไม่น้อย ละองค์ความรู้ที่ได้นำมาสังเคราะห์น่าจะเป็นต้นทุนที่สำคัญในการขับเคลื่อนกระบวนการเรียนรู้ การสร้างและพัฒนาครูฟา



ผมก็โยนหินถามทางไปเรื่อยๆ ในบรรดาเครือข่ายที่ทำงานเกี่ยวข้องในประเด็นดังกล่าว  และเริ่มเป็นจริงเป็นจังขึ้นมา โดยมีนักพัฒนาหลายท่านที่สนใจ และอยากให้เกิดเวทีนี้ขึ้นมา เป็นเวที Dialogue เล็กๆที่เราจัดขึ้นมาอย่างเรียบง่าย อาศัยการพูดคุยผ่านประสบการณ์มาเล่าสู่กันฟัง โดยใช้เวลาสัก 1 วัน ในกรุงเทพฯ และมีการเก็บความรู้ สังเคราะห์ประเด็นความรู้นั้นขึ้นมา


เราได้กำหนดคร่าวๆเอาไว้ ช่วงเดือนเมษายน 2555 ครับ สถานที่น่าจะเป็นในกรุงเทพมหานคร เปิดเป็นเวทีเล็กๆไม่เกิน 20 คน  โดยนักพัฒนาหลักๆ เช่น

“โค้ชปุ้ย” Learning Society (Thailand) ที่มีประสบการณ์การพัฒนาครูฟาทางภาคตะวันออก

“ครูก๋วย” จาก กลุ่มละครมะขามป้อม ที่ทำงานด้านการศึกษาเพื่อการเปลี่ยนแปลงผ่านละคร ฯลฯ  ผ่านเครือข่ายการพัฒนาครูและอื่นๆ

“ครูป้อม”  นวัตกร มูลนิธิเครือข่ายครอบครัว ที่กำลังทำเรื่อง “การพัฒนาศักยภาพครูฟา โรงเรียนสร้างสุข” ในขณะนี้และเป็นผู้เขียนหนังสือ “ครูฟาสร้างสุข”  (กำลังอยู่ในระหว่างติดต่อ)


โดยทั้งหมดเป็นนักพัฒนาที่เชิญเข้ามาในเวทีดังกล่าว และ Blogger Gotoknow ที่เป็นสมาชิก The Art of Facilitator หรือ ชุมชนผู้อำนวยการเรียนรู้ ซึ่งเป็นกลุ่มเป้าหมายหลักของเวทีเสวนาครั้งนี้


เวทีนี้ไม่มีค่าใช้จ่ายครับ – โดยสมาชิกผู้เข้าร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้จะเป็นผู้รับผิดชอบค่าใช้จ่ายส่วน ตัวอื่นๆ ผู้จัดจะดูแลเรื่องสถานที่และอาหารเครื่องดื่ม จะมีให้บริการสำหรับผู้เข้ามาร่วมเวที
ผู้ที่สนใจเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในครั้งนี้ ผมขอกำหนดคุณสมบัติ โดยต้องมีคุณสมบัติโดยเฉพาะข้อที่ 1  สำหรับ Blogger Gotoknow ครับ
  1. ต้องเป็นสมาชิกชุมชน “ชุมชนผู้เอื้ออำนวยกระบวนการเรียนรู้” หรือ ชุมชน Facilitator ใน Gotoknow.org
  2. มีประสบการณ์ในการพัฒนาทักษะครู Facilitator หรือ ทักษะ facilitator อื่นๆ (ทั้งรับการฝึก หรือเคยเป็นผู้ร่วมกระบวนการเรียนรู้)
  3. มีความสนใจในกระบวนการพัฒนาครู Facilitator และสามารถเดินทางมาร่วมเวทีดังกล่าวได้
ผู้ที่สนใจที่จะเข้าร่วมเวทีเสวนา “เรียนรู้ผ่านประสบการณ์การพัฒนาครูฟา” สามารถลงชื่อไว้ที่บันทึกนี้ได้ครับ หรือ ติดต่อที่ e-mail : vjatuporn@gmail.com  ครับ
กลุ่มเป้าหมาย 20 ท่าน
  • รับจำกัดเพียง 10 ท่านครับ (สำหรับสมาชิก“ชุมชนผู้เอื้ออำนวยกระบวนการเรียนรู้” gotoknow.org)
  • และอีก 10 ท่าน (นักพัฒนาทั่วไป)
สำหรับรายละเอียดและกำหนดการที่แน่นอนจะแจ้งให้ทราบอีกครั้งครับ


จตุพร วิศิษฏ์โชติอังกูร
13/03/2555

ร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้

เเละร่วมสมัครเป็นสมาชิกของชุมชน facilitator ที่นี่ครับ

คลิ้ก เพื่อ Add เข้ากลุ่ม>>>>   ชุมชน Facilitator  http://www.gotoknow.org/cops/facilitator

ไม่มีความคิดเห็น: